ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS
ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS
MISSIE EN VISIE STERRE DER ZEE
Met het team zijn we regelmatig in gesprek over de waarden die er zichtbaar moeten zijn in onze school. Welke kernwaarden tot uiting komen in de cultuur; het gedrag in relaties. Waartoe bestaat Sterre der zee. We hebben de kernwaarden met elkaar vastgesteld.
ONZE KERNWAARDEN ZIJN:
Wij zijn een katholieke basisschool voor Ervaringsgericht onderwijs. We hebben onze missie en visie uitgewerkt in een WHY-HOW-WHAT document.
Kernwaarden:
Welbevinden – betrokkenheid – authenticiteit – groei – vertrouwen – verbondenheid
Why
Wij geloven dat elk kind er elke dag het beste van wil maken, zichzelf wil zijn en het liefste wil doen waar hij goed in is
How
Door kinderen te zien, naar ze te luisteren en het gesprek aan te gaan investeren we heel bewust in de relatie. We sluiten aan, stemmen af, verdiepen ons in de belevingswereld van de kinderen en leren kinderen hun eigen goede keuzes te maken.
What
Bij ons op school zie je daardoor gelukkige kinderen met een hoge betrokkenheid, een hoog welbevinden en een hoog competentiegevoel.
Over de pedagogiek:
Verbondenheid is van essentieel belang bij het werken met kinderen. Om die verbondenheid te creëren wordt de ervaringsgerichte dialoog gehouden. Er vindt daarbij inleving, aanvaarding en echtheid van leerkrachten en kinderen plaats
Over de didactiek:
- Kinderen zijn van nature leergierig\
- Wanneer kinderen intrinsiek gemotiveerd zijn zullen zij zich optimaal tot ontwikkelen
- Kinderen leren d.m.v. verschillende intelligenties en door ervaringen op te doen waarbij je als leerkracht model staat.
- Passend aanbod en betekenisvol leren zijn voor elk kind belangrijk. Een rijke leeromgeving is essentieel.
Over het leerstofaanbod:
We zijn voortdurend op zoek naar de balans tussen leerkracht- en leerling gestuurd aanbod. De mate van autonomie die een kind op dat moment aankan is daar bepalend voor. De rijke leeromgeving en de leerlijnen moeten bewaakt worden.
Over het volgen van onze kinderen:
We volgen de kinderen altijd eerst vanuit de bril van welbevinden en betrokkenheid. Pas als kinderen het goed hebben en ze betrokken zijn kan het leerproces succesvol zijn. Dit volgen we middels het volgsysteem Looqin. (looqin.com). In dit systeem scoren we het welbevinden en de betrokkenheid. Daarnaast vullen we de competenties in en zetten we de prestaties vanuit de IEP-toetsen er in. Ook scoren de kinderen zichzelf op deze toetsen en kunnen we dat mooi met onze eigen inzichten vergelijken en desgewenst meenemen in de kindgesprekken.
Daarnaast volgen we onze kinderen door het analyseren van de landelijk genormeerde toetsen van het IEP volgsysteem (bureau-ice.nl)
Ook zijn we net gestart met het portfolio van de kinderen. De input in dit portfolio kan weer worden gebruikt in de kindgesprekken.
Over de contacten met onze ouders van de kinderen:
Van wezenlijk belang voor een goede ontwikkeling van het kind is dat er in openheid en eerlijkheid een driehoeksverhouding is tussen kind, ouders en leerkracht.
kind
ouders leerkracht
Wat moet Ervaringsgericht onderwijs opleveren?
- Kinderen ontwikkelen een gezonde emotionele basis
- Kinderen ontwikkelen een sterke exploratiedrang
- Kinderen ontwikkelen lifeskills of basiscompetenties waarmee ze het leven aan kunnen
- Kinderen ontwikkelen een basishouding van verbondenheid.
Basisvaardigheden
Ieder mens zal de basisvaardigheden en inzichten ontwikkeld moeten hebben die voor zijn/haar (verdere) leven van belang zijn.
- kunnen luisteren / lezen
- kunnen spreken / schrijven
- gezond kunnen bewegen / leven
- kennis hebben over milieu / omgeving
- de invloed kennen van gedrag / houding
- prioriteiten stellen
- kunnen kiezen
- kunnen concentreren en ontspannen
- emoties kunnen uiten en herkennen
Ervaringsgericht onderwijzen
Het fundament van ervaringsgericht onderwijs is de ervaringsgerichte houding van de onderwijsgevende.
Drie wegen kan de leerkracht bewandelen om deze onderwijsvorm te realiseren:
- Het voeren van de ‘ervaringsgerichte dialoog’, waarin hij/zij precies op het denken voelspoor van de kinderen kan inhaken.
- Het milieu verrijken door een divers aanbod van materialen én activiteiten die het ‘doen’ bij de kinderen. Met ‘doen’ bedoelen we activiteiten, waarbij kinderen betrokken kunnen raken.
- Kinderen ruimte geven voor het nemen van initiatief.
Uitgangspunten
Er is sprake van echt leren en optimale ontwikkeling als kinderen zich welbevinden en ergens geboeid en betrokken mee bezig zijn. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor kinderen.
De ‘betrokkenheid’ van de kinderen is dan ook de belangrijkste maatstaf voor de kwaliteit van ons onderwijs.
Wij streven naar een zodanige inrichting en organisatie van ons onderwijs dat er een maximale betrokkenheid verkregen kan worden.
5 betrokkenheidsverhogende factoren binnen het Ervaringsgericht onderwijs
Kinderen zijn van nature heel actief; ons onderwijs speelt daarop in. Kinderen worden in de gelegenheid gesteld om zoveel mogelijk actief te zijn (d.w.z. doen, denken, onderzoeken, spelen, discussiëren etc.); ‘dode’ momenten (wachten, stilzitten, niets te ‘doen’ hebben) worden vermeden.
- Een goede sfeer
Kinderen moeten zich ‘goed in hun vel’ kunnen voelen op school (moeten zich welbevinden). Een uitnodigende sfeer en een goede relatie tussen kinderen onderling en tussen kinderen en leerkrachten zijn van essentieel belang.
- Werken op ‘eigen niveau’
Leerstof en activiteiten worden zoveel mogelijk afgestemd op het niveau van het individuele kind. Als de leerstof te moeilijk is haken kinderen af; als het te simpel is voelen kinderen geen uitdaging meer; in beide gevallen gaat dat ten koste van de betrokkenheid.
- Werkelijkheidsnabijheid
Hier denken wij aan onderwijs dat uitgaat van contexten en situaties die voor kinderen inleefbaar en betekenisvol zijn. Dat eigen ervaringen en inbreng van de kinderen hierbij onontbeerlijk zijn is natuurlijk vanzelfsprekend
- Activiteit
Kinderen zijn van nature heel actief; ons onderwijs speelt daarop in. Kinderen worden in de gelegenheid gesteld om zoveel mogelijk actief te zijn (d.w.z. doen, denken, onderzoeken, spelen, discussiëren etc.); ‘dode’ momenten (wachten, stilzitten, niets te ‘doen’ hebben) worden vermeden
- Leerlinginitiatief verruimen
Betrokkenheid ontstaat als kinderen met dingen bezig kunnen zijn die aansluiten bij hun belangstelling en behoefte. Door ruimte te creëren voor eigen keuze en persoonlijke inbreng komt de reële en individuele belangstelling pas écht tot zijn recht.
HOE HEBBEN WE HET EGO-ONDERWIJS OP STERRE GEORGANISEERD?
Om de betrokkenheidsverhogende factoren zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen, hebben wij gekozen voor een vijftal bijpassende organisatievormen: de bouwstenen van het onderwijs op Sterre der Zee.
Een goede sfeer |
———> |
Kring en forum |
Werken op ‘eigen niveau’ |
———> |
Contractwerk |
Werkelijkheidsnabij |
———> |
Projectwerk |
Activiteit |
———> |
Ateliers |
Leerlingeninitiatief |
———> |
Vrije keuze activiteit |
Kring en forum
Kring en forum zijn bij uitstek situaties die zeer sfeer- en relatiebevorderend kunnen werken. De kring beperkt zich uitsluitend tot de eigen groep, terwijl het forum een groepsoverstijgende bijeenkomst is, van twee of meer groepen. Bij sommige momenten zijn alle groepen van de school betrokken. Op deze momenten wordt het samenzijn als schoolgemeenschap ervaren. Ook ouders zijn hierbij welkom. Bij een forum zijn alle groepen aanwezig. Ze treffen elkaar om ervaringen uit te wisselen, afspraken met elkaar te maken of iets aan elkaar te presenteren.
Verder vindt er regelmatig een klassevergadering plaats. Kinderen uit de groep bespreken dan de gang van zaken in de groep. Er kunnen vragen worden behandeld, ideeën en opmerkingen kunnen worden besproken en complimenten die voor elkaar zijn geschreven worden voorgelezen en uitgedeeld. Ook is er een klassekas waar het geld van de groep in wordt bewaard. Gezamenlijk wordt besproken waar het geld aan zal worden besteed. Er is tijdens deze vergadering een voorzitter, secretaris en een penningmeester.
Kringmomenten zijn er elke dag wel een paar. Er worden dan ideeën, gevoelens en ervaringen uitgewisseld; problemen worden naar voren gebracht en over oplossingen wordt samen nagedacht. Daarnaast wordt de kring gebruikt om de werkzaamheden van de kinderen te evalueren en te plannen.
Tenslotte zijn er kringen waar bepaalde onderwerpen centraal staan: nieuws uit de actualiteit, een boek, een bijzonder voorwerp, een muziekstuk of een rollenspel. Soms zijn kringen voor kinderen verplicht, ze moeten daar naartoe komen. Andere kringen mogen kinderen bezoeken, wanneer ze daar interesse in hebben
Contractwerk
Contractwerk is een organisatievorm waarin de kinderen binnen de groepen werken aan hun eigen dag- of weektaken. De kinderen hebben een contractbrief/planbord waarop de opdrachten genoemd staan. De opdrachten hebben betrekking op de diverse vakgebieden die er in de school worden aangeboden/. Tijdens de
contractwerktijd (meestal `s morgens) werken de kinderen vrij zelfstandig (in hoeken) aan deze taken. De stof wordt in niveaugroepen aangeboden, waarbij er tijdens instructie en verwerking rekening wordt gehouden met de individuele verschillen tussen kinderen. De instructie en begeleiding vinden individueel dan wel in groepjes plaats
Projectwerk (ontwikkelpunt schooljaar 2021-22)
Bij het projectonderwijs onderzoeken de kinderen veelal samen een stukje van de werkelijkheid. Vele vakken komen hierbij geïntegreerd aan bod. Het projectonderwerp komt voort uit een behoefte van kinderen om greep te krijgen op de hun omringende wereld. Samen met de kinderen wordt het onderwerp gekozen, waardoor de betrokkenheid van ieder kind groot is. In onderling overleg wordt bepaald wie wat doet en de eigen inbreng van de kinderen bij projectwerk is groot.
Daarnaast brengt ook de leerkracht onderwerpen in die van belang zijn voor het ontwikkelingsstadium waarin kinderen zich bevinden. Ook hierbij wordt ernaar gestreefd de kinderen zo optimaal mogelijk betrokken aan het onderwerp te laten werken.
Projecten worden uitgewerkt in drie verschillende modellen. De eerste vorm is die wanneer de gehele groep gedurende een aantal weken hetzelfde onderwerp uitwerkt. Soms werkt de hele school aan een zelfde project.
Daarnaast bestaan er ook vormen waarin kinderen in kleine groepjes of individueel een projectonderwerp uitwerken. Als afsluiting volgt meestal een of andere vorm van presentatie (tentoonstelling, spreekbeurt, krant, toneel) aan de groep, de hele school en/of de ouders. Projectwerk gebeurt meestal `s middags.
Naast het projectwerk is er ook een thematisch aanbod rond de vakken aardrijkskunde, geschiedenis, biologie/natuurkunde, levensbeschouwing, verkeer etc. wat meestal in het contractwerk is opgenomen. (Thematisch aanbod bestaat uit onderwerpen waarin kennis en vaardigheden worden getraind.)
Ateliers (ontwikkelpunt schooljaar 2021-22)
Het gaat hier om activiteiten die een bijzondere begeleiding, bijzondere materialen of een bijzondere ruimte veronderstellen. Bij deze activiteiten ligt de klemtoon op het doen, het handelen, het actief bezig zijn. Deze activiteiten richten zich vaak op een of andere vorm van expressie. Je kunt hierbij denken aan b.v. techniek, fotografie, drama, muziek en zo meer. Op een planbord wordt aangegeven welke keuzen de kinderen gemaakt hebben. De inbreng en de hulp van ouders hierbij is belangrijk en op hen wordt dan ook graag een beroep gedaan. Ook zetten wij graag anderen bij deze activiteit in. In de ateliers treffen kinderen van verschillende leeftijden en groepen elkaar.
Vrije keuze activiteit (ontwikkelpunt schooljaar 2021-22)
Tijdens vrije keuze activiteiten kunnen kinderen kiezen uit een ruim aanbod dat op hun belangstelling en behoefte afgestemd is. De activiteiten vinden meestal in hoeken plaats en komen tegemoet aan de natuurlijke exploratiedrang van kinderen.
Eén middag in de week is er een keuzemiddag. Tijdens die middag kunnen kinderen zelf activiteiten ontplooien welke ze vooraf in overleg met de leerkracht hebben gepland. Activiteiten kunnen een vervolg zijn op het weekprogramma uit b.v. contractwerk, projectwerk of atelier. Ook kunnen kinderen in de keuzemiddag geheel nieuwe activiteiten inbrengen. Kinderen uit verschillende groepen kunnen met elkaar activiteiten ondernemen.
Meer informatie over ervaringsgericht onderwijs is te vinden op de website van het expertisecentrum EGO, waar wij veel mee samenwerken.
http://www.ervaringsgerichtonderwijs.nl